Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ
Πώς να μη φοβούμαστε τη Μεγάλη Τεσσαροκοστή; Στην αρχή της διαμονής μου στο Άγιον Όρος η Μεγάλη Τεσσαρακοστή ήταν για μένα μια μεγάλη γιορτή: Να ετοιμασθώ, για να δεχθώ την αποκάλυψη της αναστάσεως μας. Αν δεχθούμε αυτήν την αποχή από την τροφή με εμπνευσμένη προσευχή, όχι μόνο ο οργανισμός μας θα την αντέξει εύκολα, αλλά και πολλές αρρώστιες θα θεραπευθούν.
Όσοι έχουν την ευλογία να έχουν καλή υγεία και μπορούν να απέχουν από την τροφή για μερικές εβδομάδες, φθάνουν σε κατάσταση μακαριότητος. Τα πάθη γαληνεύουν. Ζωντανό αίσθημα ειρήνης και παρουσίας του Θεού συνοδεύει την προσευχή. Είναι κρίμα που σήμερα δεν έχουμε συχνά αύτη την αντοχή.
Σήμερα είναι αδύνατο να επιβάλλουμε πλήρως τους κανόνες της Εκκλησίας. Εφόσον είστε όλοι διαφορετικοί ο ένας από τον άλλο, καθορίστε μόνοι τη νηστεία σας.
Το μειονέκτημα των σαφώς καθορισμένων κανόνων είναι ότι καθησυχάζουν τη συνείδηση εκείνων που μπορούν να τους τηρούν, και τους δίνουν την αίσθηση ότι είναι σωσμένοι. Αυτό είναι πολύ αφελές. Οι Φαρισαίοι, οι ασκητές και θεολόγοι της Παλαιάς Διαθήκης εγκρατεύονταν επίσης, αλλ’ αυτό δεν ήταν αρκετό. Ο Χριστός είπε: «Εάν μη περισσεύση η δικαιοσύνη υμών πλείον (των αρετών) των Γραμματέων και των Φαρισαίων, ου μη εισέλθητε εις την Βασιλείαν των Ουρανών» (Ματθ. 5,20).
Ο Απόστολος Παύλος, το μεγάλο αυτό πνεύμα που μας έδωσε η Πρόνοια του Θεού, βεβαιώνει ότι ο νόμος δεν οδήγησε ποτέ κανένα στην τελειότητα. Αυτό σημαίνει ότι οι κανόνες της Εκκλησίας μπορούν να μας βοηθήσουν στην αρχή. Πράγματι, αν από την αρχή αφεθούμε στον εαυτό μας, στο αυτεξούσιο μας, μπορεί να αισθανθούμε λίγο χαμένοι.
Ο άνθρωπος που κατόρθωσε να υψωθεί πάνω από κάθε νόμο, έφθασε στην κατάσταση της θεώσεως, δηλαδή στη σωτηρία. Σημαντικότερο είναι να έχουμε συνείδηση και υπευθυνότητα για την κάθε κίνηση της καρδιάς και του νου μας, παρά να έχουμε κάποιον κανόνα.
Είναι δυσκολότερο να αναπτύσσουμε κάποια ικανότητα διακρίσεως, παρά να ορίζουμε στον εαυτό μας κανόνες.
Δεν μπορούμε να θεωθούμε με την άσκησή μας. Η θέωση ενεργείται με την ενοίκηση του Θεού μέσα μας και όχι με τις δικές μας ικανότητες.
Να γίνετε μωροί, μωροί σαν τους αληθινούς ασκητές! Γιατί μωροί; Γιατί να είναι κάποιος χριστιανός σημαίνει να ζει συγχρόνως σε δύο επίπεδα: στο παρόν και στην αιωνιότητα.
Από το βιβλίο «Περί Πνεύματος και ζωής πνευματικά κεφάλαια», έκδ. Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας