– Κείμενο: Νεκταρία Παπαγεωργίου –
Ο ήρωας στο βιβλίο του Αlbert Camus, “Ο Ξένος”, διαπράττει ένα φόνο ως απότοκο της δικής του προσωπικής τρικυμίας εν κρανίω. Τιμωρείται με την εσχάτη των ποινών, σύμφωνα με το νόμο της κοινωνίας. Ακόμα κι όταν έρχεται η πικρή ώρα της “πληρωμής” του, δεν έχει καν κρούσει την πόρτα της φυλακής των δαιμονίων του, του συνειδησιακού του δικαστή, αλλά με άφεση αναγνώρισης και επιτίμιου δε σταματά να αναφωνεί : “είχα δίκιο, έχω δίκιο και θα έχω δίκιο”.
Ελάχιστοι άνθρωποι διάγουν τον επίγειο βίο τους χωρίς ένα άκρως προσωπικό έγγραφο που το εκδίδει ο ίδιος μας ο εαυτός για εμάς. Το κουβαλάμε μονίμως κατάσαρκα και μάλλον αυτοανανεώνεται με την τάχιστη των διαδικασιών κάθε φορά που ο εαυτούλης μας θα πρέπει να αναγνωρίσει την υπαιτιότητά του απέναντι σε ατόπημα, πταίσμα, αδικία, πλημμέλημα ή κάτι βαρύτερο. Είναι το tailor made διαβατήριό μας για τη μετάβασή μας στον τόπο της έλλειψης βαρύτητας της καταδικασμένης μας πράξης, που υπό συνθήκες ενδοσκόπησης θα μας έβγαζε τα χοντρά γυαλιά του εγωισμού μας για να κάνει διόρθωση της πνευματικής μας μυωπίας. Και αυτό το πλαστό διαβατήριο λέγεται αυτοδικαίωση. Βούλα του φαρισαϊκού εαυτού μας, faux bijou του κίβδηλου στέμματός μας, λάμπει θαμπά στα μάτια του έτερου συνάνθρωπου, αυτού που τον έχουμε κατεβάσει, αδικήσει, γελάσει, για να ξεδιψάσουμε το δικό μας καπρίτσιο, εμμονή, επιμονή ή ενοχή… κυρίως ενοχή.
Στον αντίποδα ίσταται ταπεινά η μετάνοια. Και θα έλεγα πριν από αυτήν μια άλλη ομορφιά: αυτή της ενσυναίσθησης και του γνώθι σαυτόν, αρετές που θα αναγνωρίσουν και θα κρίνουν την πράξη και ενίοτε θα την προφτάσουν πριν εξακοντιστεί σαν δηλητηριασμένο βέλος στο απέναντί μας πρόσωπο. Γιατί ελάτε τώρα, ας το παραδεχθούμε σιωπηρά, πόσες φορές δεν έχουμε βγάλει αυτό το διαβατήριο για να αποδράσουμε στα μέρη που δε θα μας κυνηγήσει η συνείδησή μας, αντί να βγάλουμε την κόκκινη κάρτα στα φάουλ των κινήσεων μας ; Για ελάτε… είδατε; Ούτε την παραδοχή δεν αντέχουμε να δούμε. Κατά τους ψυχολόγους η αυτοδικαίωση είναι τραύμα ψυχής. Κατά τον ταπεινό κι αληθινό πνευματικό αγωνιστή είναι απουσία αγαπητικής ποιότητας. Και κατ’εμέ, όλα τα παραπάνω συν το homework της ημέρας ή/και το food for thought.