Τα 7 πράγματα που έμαθα από τα 3 χρόνια εμπλοκής μου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
– Κείμενο: ερημίτης –
3 χρόνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μαζί με τον ER.IM.I.T.IC., όπου δεν ήταν λίγες οι φορές που σκέφτηκα τον Σόλωνα και την περίφημη φράση του αυτή στην επικεφαλίδα.
Απόψε είναι μία καλή αφορμή λοιπόν, ώστε να μοιραστώ μαζί με εσάς τι τελικά αποκόμισα…
Το πρώτο που έμαθα είναι το προφανές: Ότι τα social media είναι η γιορτή της ματαιοδοξίας του ανθρώπου. Τον εαυτό μου έπιανα συχνά να τρέφεται με τα όποια “like” σε έναν τόσο ικανό βαθμό όπου ακόμη και σε περίοδο νηστείας ένιωσα ότι εάν είχα κάποιον απλώς στο πλάι μου να με χειροκροτάει και να φωνάζει “μπράβο”, αυτό και μόνο αυτό, θα μου αρκούσε ώστε να ένιωθα χορτάτος και πλήρως κορεσμένος…
Όλο αυτό προσωπικά αδυνατώ να το διαχειριστώ, τη ζητιανιά αυτή για λίγη αποδοχή στον κόσμο μας που έπειτα μετασχηματίζεται και είναι ναρκισσισμός μας.
Επιπρόσθετα, θεωρώ πλέον ότι εκείνοι οι πραγματικά “διάσημοι” που εμφανίζονται στα media, μιλώντας τώρα σε μία κλίμακα άλλη, είναι μία τρομερά δύσκολη υπόθεση για αυτούς, να μην αλλοτριωθεί το είναι τους, να μην διασαλευτούν από την τόση προβολή αυτή, που όσο θα τους τους λάμψει, τόσο θα αφήσει όμως μέσα τους αυτά τα σκοτεινά σημεία.
Το επόμενο που έμαθα, συνδέεται αρκετά με ό,τι έγραψα παραπάνω. Τουτέστιν: Το “μπράβο” από το γιουχάρισμα χωρίζονται από μία ανεπαίσθητη, πολύ λεπτή γραμμή…”Ωσαννά” και “Σταύρωσον Αυτόν” και από των Βαΐων την Κυριακή ως την Μεγάλη Παρασκευή έχουν αλλάξει όλα. “Οι άνθρωποι μοιάζουν με τα σύννεφα, που ανάλογα με τις μεταβολές του ανέμου μεταφέρονται κάθε τόσο σε άλλο μέρος” μας υπενθυμίζει ο Μέγας Βασίλειος και η μεταβλητότητα η μόνη σταθερά. Δεν ξέρω αν σε όλο αυτό μπορούμε να προσθέσουμε τη λογική του σήμερα, των “σούπερ μάρκετ” δηλαδή αγαθών, την λογική όπου υπαγορεύει ότι όλα τα προϊόντα είναι μιας χρήσης και ευτελή. Τελειώνουν και αγοράζουμε άλλα. Μονάχα που αυτό επεκτείνεται πλέον και σε ανθρώπους.
Σε απλούστερα ελληνικά κάποιοι συνάνθρωποι μας που κατά δήλωσή τους αισθάνονταν πολύ δίπλα μας, τώρα κατά ένα 90% είναι εξαφανισμένοι, αν μάλιστα τυγχάνει να έχουνε λάβει μερικοί και μία κάποιου είδους μικρή ευεργεσία τότε είναι περίπου βέβαιον ότι θα δεις το όνομά σου ένα πρωί να διασύρεται εντός και εκτός διαδικτύου.
Εδώ, δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι για αυτό. Η όποια αρχική καλή προαίρεση αποτελεί μία συνειδητή σου επιλογή, οφείλεις να πορευτείς με αυτή, το πρόβλημα είναι του άλλου. Δεν θα ‘πρεπε λόγω αυτού να βαστάξεις άμυνα ως προς τις μελλοντικές σου σχέσεις. Μόνο αυτοκριτική για όπου έχεις φταίξει.
Α, ναι… επίσης να μην “πουλάμε” και εμείς με τόση ευκολία τους άλλους…
Τρίτον: Εδώ θα σταθώ τόσο σε εμένα προσωπικά όσο και σε ανθρώπους οι οποίοι διαχειρίζονται θεολογικές σελίδες, sites ή blogs, εντός διαδικτύου. Κάποιοι εξ αυτών που γνώρισα είναι πραγματικά πολύ ευσεβείς και αξιόλογοι άνθρωποι. Στην αθέατη όμως πλευρά του φεγγαριού… είναι πολλοί από εμάς όπου δυστυχώς δεν τα πηγαίνουμε καθόλου καλά πνευματικώς.
Θα πω απλά το βασικό: Όλοι εμείς οι οποίοι γράφουμε, δημοσιεύουμε και τελικώς -οι ίδιοι πάλι εμείς- πρώτοι δεν τα εφαρμόζουμε, δεν βρίσκω τον τρόπο που θα σταθούμε επί του φοβερού βήματος να απολογηθούμε στον Χριστό.
Εδώ ένα tip για εμάς θα ήταν κατά την εξομολόγηση μας να ξεκινάμε με τη φράση: “Είμαι διαχειριστής θεολογικής σελίδας, ναι μεν, αλλά…”
Και ένα δεύτερο tip για εσάς που μας διαβάζετε είναι το να επιδιώξετε να έρθετε σε επικοινωνία με τις σελίδες που αγαπάτε. Να μας τεστάρετε τρόπον τινά. Η Βασιλεία των Ουρανών ως γνωστόν κρύβει πολλές εκπλήξεις και εσείς μια ώρα αρχύτερα μπορεί να εκπλαγείτε σε σχέση με αυτόν που βρίσκεται από πίσω -βάζω και τον εαυτό μου εντός- διότι η τωρινή τουλάχιστον επίγεια τροχιά του, θα δείτε ότι τείνει να τον ξεράσει εκτός της.
Κάποιες φορές και ένα μήνυμα γραπτό είναι υπεραρκετό ώστε να μας αξιολογήσετε. “Εξ όνυχος τον λέοντα” άλλωστε, λέει μια παροιμία.
Περνάμε στο τέταρτο σημείο και εδώ θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι το πλέον βαρύ χέρι τελικά το έχουμε εμείς οι ορθόδοξοι. Κατά καιρούς με έχουν καταχεριάσει άθεοι, δωδεκαθεϊστές (στους τελευταίους θα έδινα τη δεύτερη θέση μετά τους ορθοδόξους) αντιεξουσιαστές, αιρετικοί…
Μια λεπτομέρεια αρκεί, καθώς και ένας άστοχος συνειρμός μεσα σε έναν νου ίσως λίγο κακοπροαίρετο ώστε να ακυρωθούνε όλα και να κλειδώσει στο μυαλό πως τάχα εξυπηρετείς κάποιους παγκόσμιους και σκοτεινούς οργανισμούς, πως έχεις σκοπό και προορισμό ό,τι ορθόδοξο εσύ να το υποσκάψεις και ότι είσαι τελικά ο εχθρός που θέλει το κακό του…
Για τους υπόλοιπους βέβαια υβριστές που έχουν αλλά “πιστεύω”, δεν είναι καθόλου υπερβολή να πω πως τελικά μας κάνουνε μία μεγάλη χάρη, διότι κάθε φορά που θα σε υβρίσουν ένεκα του ονόματος του Ιησού Χριστού, όπως και να το κάνουμε, αυτό το γεγονός, σου “σβήνει” απ’ το τευτέρι σου όλο και κάποια αμαρτία.
Αυτά όλα βέβαια ανήκουν στη σφαίρα του φαιδρού για να τα σχολιάσω, όμως τελικά από τέτοιου είδους επικοινωνίες προκύπτουν και μερικά παράδοξα: Κάποιος χριστιανός ορθόδοξος μπορεί να σε χλευάσει ακόμη και την Μεγάλη Παρασκευή, την ίδια ώρα που ένας αρχικά κακοπροαίρετος λάτρης του δωδεκαθεϊσμού μετά από συζήτηση να δει και να δεχτεί κάποια από τα λάθη του και να σου πει πως τελικά έχεις τον σεβασμό του.
Κάποιος που νιώθει πολύ ένθερμος Έλληνας να σε ειρωνευτεί, την ίδια ώρα που ένας μουσουλμάνος Τούρκος θέλει απλά με ένα του μήνυμα να σου ευχηθεί τη μέρα των Χριστουγέννων…
Εδώ ένα συμπέρασμα θα ήταν, ότι οι άνθρωποι πέρα από το τί πιστεύουν, τελικώς το πιο ουσιαστικό έγκειται στο ερώτημα γύρω από το αν είναι σκεπτόμενοι ή όχι.
Άλλο σημείο κατοπινής γνώσης στο διαδίκτυο είναι πως εάν αποφασίζαμε να στήσουμε αντί για τον ER.IM.I.T.IC., κάτι άλλο πιο “πιασάρικο” και άλλης θεματολογίας, εάν οι εικόνες μας π.χ. που φτιάχνουμε είχαν τελείως άλλο περιεχόμενο με αρκετό γυμνό, διάσημους της life style… εάν τα κείμενα μας είχαν τελείως άλλο περιεχόμενο και μίλαγαν για όμορφα πάθη, βάζαμε και μια ψευδοεπίφαση πνευματικότητας με βούδες χαμογελαστούς, με γνωμικά από ανθρώπους “κουλτούρας πολύ βαθιάς” νομίζω ότι τώρα θα είχαμε πιάσει κι εμείς μία κορυφούλα. Μεγάλο σάιτ, διαφημιζόμενοι κι έσοδα, χτίσιμο διαδικτυακής καριέρας… βέβαια εμείς θα είχαμε χάσει την ψυχή μας και όσο για τους αναγνώστες μας τους οποίους θα τους βλέπαμε ως μια μεγάλη μάζα, εκείνους θα τους βοηθούσαμε να αποχαυνωθούν μια στάλα πιο πολύ.
Θεωρώ πως θα ήταν πράγματι εύκολο να γίνει κάτι τέτοιο, δεν είναι βέβαια μεταξύ των φιλοδοξιών μας, απλά το καταθέτω σαν διαπίστωση και πάμε παρακάτω.
Το έκτο σημείο θα έλεγα πως έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένας αλγόριθμος θα αποφασίσει τί τελικά θα δεις. Και μία πολιτική είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να κόβει ή να προβάλλει, ανάλογα, ό,τι την εξυπηρετεί. Υπάρχουν βέβαια στους χρήστες γενικότερα, ποινές, συστάσεις όπου και συνοδεύονται με μία λιτή ανακοίνωση όπου τα αιτιολογεί. Τί γίνεται όμως στην περίπτωση που εσύ προσέχοντας ακροβατείς επί ξυρού ακμής και ενώ δεν διαπράττεις ουσιαστικά καμιά παρατυπία, να βρίσκεσαι τελικώς αθόρυβα να έχεις απομονωθεί;
Στα 3 χρόνια του ER.IM.I.T.IC. έμαθα τον αγγλικό όρο “shadow blocking”. Και ύστερα τον έμαθα και βιωματικά. Στην ελληνική ίσως να προσδιορίζαμε αυτόν τον όρο ως “σκιώδη αποκλεισμό”. Πρόκειται για μία πρακτική που είθισται στον χώρο της κεντρικής διαχείρισης των social media και η ιστορία έχει ως εξής: Στήνει κάποιος χρήστης μία σελίδα, που όμως το περιεχόμενο της, η θεματολογία της δεν είναι αρεστή απ’ τον εν λόγω διαχειριστή. Από την άλλη όμως η σελίδα του παραδείγματός μας, είναι συμμορφωμένη ως προς τους όρους χρήσης. Έτσι, αφού δεν δίνεις αφορμή, δεν νομιμοποιείται βέβαια η κεντρική διαχείριση ούτε να σε αποκλείσει μα ούτε και να σου κάνει καν μια παρατήρηση απλή. Κι εδώ ακριβώς έρχεται το shadow blocking. Σιωπηλά και αθόρυβα σου μειώνει δραματικά την ορατότητά σου. Αυτό για τον ER.IM.I.T.IC. αποτελεί μία ρουτίνα πια. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα 3 χρόνια παρουσίας μας στο Instagram λόγου χάρη, το ένα έτος συνεχόμενα πορευτήκαμε σαν παρόντες – απόντες, ενώ για το υπόλοιπο διάστημα, “εξαφανιζόμαστε” ενίοτε και τμηματικά.
Στο Facebook ισχύει ακριβώς η ίδια λογική και τώρα ακριβώς που γράφω τις γραμμές αυτές βρισκόμαστε υπό ένα τέτοιο καθεστώς. Η αλήθεια είναι ότι γινόμαστε πολύ συχνά αιχμηροί, σαρκαστικοί, ως προς την κοσμική εξουσία ή το κατεστημένο -δεν ξέρω πως να το αποκαλέσω- ή ως προς τις καταστάσεις, μα θέλω να με πιστέψετε ότι αυτό είναι κάτι για το οποίο δεν μετανιώνουμε ποτέ. Τί νόημα θα είχε άλλωστε το να κρατάς ουδετερότητα σε εποχές σήψης και παρακμής; Κάτι η υποχρεωτικότητα, κάτι κάποια γεγονότα όπως το εξ αμελείας έγκλημα στα Τέμπη, κάτι οι εκλογές και η επιχείρηση εργαλοιοποίησης της Πίστης από τους κυβερνώντες, αλλά και κάτι οι νέες ταυτότητες που έρχονται χωρίς καμία επεξήγηση προς τον ελληνικό λαό – αλλά αντιθέτως με χλευασμό απέναντι σε όσους από εμάς είμαστε προβληματισμένοι- αυτά και άλλα τόσα μας κράτησαν και θα μας κρατούν -προβλέπω- δια αλγορίθμου σε μια βαθιά σκιά.
Από εδώ, παραδόξως, κρατάω κάτι ωραίο: Αναφέρομαι στο να βλέπεις πρακτικά το πόσο ενοχλεί όποιος επικαλείται την Ορθόδοξη την Πίστη, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα μέσα ενημέρωσης, στους έχοντες εξουσία, σε όλους, διότι ουσιαστικά αυτό είναι που ενοχλεί.
Το έβδομο που έμαθα είναι πως πίσω από τα προφίλ στα social media, κρύβονται και πολλοί άνθρωποι με πονεμένες ιστορίες, με έντονες ανησυχίες, με διάθεση για ψυχική επαφή, άνθρωποι όπου ακόμη και οι αμαρτίες τους είναι μια άστοχη επιλογή για να καλύψουν όμως αδιέξοδα της ταλαιπωρημένης τους ψυχής.
erimitic