Η θεραπεία του Παραλυτικού της Καπερναούμ
– Κείμενο: ερημίτης –
Κυριακή της θεραπείας του Παραλυτικού και παράλληλα αφιερωμένη στον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά. Από την μία ο Παράλυτος όπου τον κατεβάζουν από την στέγη, επάνω από τον Ιησού κι Εκείνος του συγχωρεί τις αμαρτίες και του χαρίζει υγεία. Και τί είναι η αμαρτία τελικά αν όχι μια παράλυση. Αν όχι εκείνο όπου σε ακινητοποιεί καθώς κινείσαι πάνω σε μια σου επιλογή που έτσι κι αλλιώς σου ανήκει. Είναι το λάθος σου που ξέρεις και που σε σταματά. Τόσο αναγκαστικά όσο και οικειοθελώς σου.
Έχουμε συνηθίσει στην κάθοδο του Θεού, προς τον φθαρτό μας κόσμο, όμως εδώ έχουμε την περίπτωση αμαρτωλού ανθρώπου που κατεβαίνει σαν πολλοστός Αδάμ και ο Χριστός τον περιμένει κάτω.
Συνάντηση με τον Θεό δια μέσου της θέλησης, της πίστης, της μετάνοιας και κάπου σ’ αυτή τη διαδρομή θα βρει κανείς σε αντίθετη πορεία και ουράνια φορά, αυτήν την μεγάλη φυσιογνωμία της Ορθόδοξης Πίστης, τον θεόπτη Πατέρα Γρηγόριο Παλαμά με την κεντρική του θεολογική σκέψη περί της άκτιστης ουσίας του Θεού και των ενεργειών Του, όπου μπορεί ο θεομένος άνθρωπος να κοινωνήσει με αυτές, να ανέλθει κατά χάρη. Μια χαρτογράφηση του Υπερφυσικού αυτού δρόμου, όπου αποτελεί μία πολύ σημαντική, μια καίρια διαφορά μεταξύ του ορθοδόξου κόσμου και των υπόλοιπων χριστιανικών ομολογιών της Δύσης.
Άνθρωποι ανεβοκατεβαίνουνε σε ουρανό και γη ψάχνοντας τον Θεό αυτή την Κυριακή κι αποτελεί τρανή αλήθεια αυτή, τόσο μέσα στο Ευαγγέλιο, όσο και στην ζωή, διαχρονικά. Στην πράξη.
Παρακάτω παρατίθεται ένα απόσπασμα από τον Γεώργιο Ι. Μαντζαρίδη, Ομότιμο Καθηγητή της Θεολογικής σχολής ΑΠΘ με τίτλο “Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και η εποχή μας” το οποίο προσεγγίζει την διδασκαλία του σπουδαίου αυτού Πατέρα:
“Κεντρική θέση στη θεολογία του αγίου Γρηγορίου Παλαμά έχει η διάκριση ανάμεσα στην ουσία και την ενέργεια ή τις ενέργειες του Θεού.
Ο Θεός δεν παραμένει απρόσιτος και ακοινώνητος στον άνθρωπο ούτε τον προσεγγίζει και κοινωνεί με αυτόν χρησιμοποιώντας κτιστά μέσα, αλλά έρχεται σε άμεση σχέση και προσωπική κοινωνία μαζί του με την άκτιστη ενέργεια ή τις άκτιστες ενέργειές του. Με τον τρόπο αυτόν ο άνθρωπος μετέχει άμεσα και προσωπικά στη θεία ζωή και γίνεται θεός κατά χάρη. Ολόκληρη η παλαμική θεολογία καταλήγει σε τελική ανάλυση στην προάσπιση της αλήθειας αυτής• της αλήθειας της εν Χριστώ ανακαινίσεως και θεώσεως του ανθρώπου, δηλαδή της αναδείξεώς του ως προσώπου «καθ’ ομοίωσιν Θεού».
Η ανθρώπινη φύση δημιουργήθηκε σε σχέση αναφορά προς τη θεία φύση. Δημιουργηθήκαμε, σημειώνει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς επαναλαμβάνοντας τον Απόστολο Πέτρο, «ίνα γενώμεθα θείας κοινωνοί φύσεως». Αυτό σημαίνει, όπως συμπληρώνει ο ίδιος, ότι δεν είμασταν προηγουμένως ούτε γίναμε εξαρχής με την δημιουργία μας κοινωνοί αυτής της φύσεως. Και ενώ έπρεπε να προχωρήσει ο άνθρωπος προς το «καθομοίωσιν», όχι μόνο δεν το έπραξε, αλλά βάδισε προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η διπλή αυτή εκτροπή προκλήθηκε από την έπαρση του ανθρώπου. Αυτή τον αλλοτρίωσε από την κατά φύση ενάρετη ζωή τον οδήγησε στην παρά φύση εμπαθή ζωή. Όταν όμως ο ανθρωπος ταπεινωθεί ανακτήσει τη φυσική αναφορά του προς τον Θεό, τότε αίρεται η αντίθεση που υπάρχει μέσα του, ειρηνεύει ζει την κατά φύση ενάρετη ζωή. Ο άνθρωπος λοιπόν δεν καλείται να νικήσει τη φύση του ή να ελευθερωθεί από αυτήν, αλλά να αντιταχθεί στην εκτροπή της, να νικήσει τα πάθη της να την κατευθύνει στον σκοπό για τον οποίο εξαρχής δημιουργήθηκε «στο καθ όμοίωσιν», στη μέθεξη της «θείας φύσεως»”.